Stel je jezelf wel eens de vraag: Wie ben ik? De meeste mensen antwoorden met hun naam, beroep, woonplaats of geloof. In mijn geval zou dat zijn: Ik ben John Sarbach, coach, Brabander, katholiek.” Maar zegt dat wie je bent? Of beschrijft het alleen wat je doet, waar je woont, of wat je gelooft?

In dit artikel duiken we dieper in de valkuil van identificatie. Waarom het gevaarlijk is om jezelf gelijk te stellen aan je rol, uiterlijk of bezittingen. En hoe je echte vrijheid vindt door je ware zelf te ontdekken: een vat vol unieke kwaliteiten en talenten.

Het Gesprek met Patrick Kicken: Ben je wat je doet?

Tijdens een interview begon Patrick Kicken met: “Ik zit hier met John Sarbach, en John is coach.” Ik schudde mijn hoofd. “Dat is mijn werk, niet wie ik ben.” Het gesprek ging verder. Ben ik een man? Een Brabander? Een ex-deejay? Nee. Dat zijn labels, rollen, of eigenschappen – maar niet mijn essentie.

Patrick, bekend in het non-dualisme, vond het hilarisch. Herken je dit? Of denk je: “Wat een gewauwel!” Let dan eens op hoe je jezelf voorstelt bij een bijeenkomst. Vaak sommen we feiten op: naam, leeftijd, beroep, woonplaats. Maar wie ben je echt?

De gevaren van identificatie: Twee voorbeelden

1. De Zwarte Punker In mijn jongere jaren was ik een zwarte punker (tegenwoordig gothic genoemd). Alles was zwart: kleding, haren, make-up, nagels, gedachten. Ik was een zwarte punker – en dat betekende dat mijn wereldbeeld somber was. De mensheid deugde niet, en dat zou nooit veranderen. Mijn gedrag paste bij dat imago.

2. De Radioverslaggever Jaren later was ik radioverslaggever. Plotseling ademde ik de stijl van een journalist: slordig, brutaal, altijd op jacht naar het verhaal. Mijn kleding, houding en gedachten pasten bij die rol.

Twee verschillende ‘ikken’ – die elkaar waarschijnlijk niet eens hadden gemogen. Maar was ik echt een van die twee? Nee. Ik was niet geboren als punker of verslaggever. Het waren tijdelijke rollen, geen identiteit.

Waarom identificatie problemen geeft

Wanneer je jezelf gelijkstelt aan je beroep, uiterlijk, bezittingen of geslacht, creëer je afhankelijkheid – en dus kwetsbaarheid.

• Lichaam: Stel, je identificeert je met je jeugdige uiterlijk. De tijd neemt dat weg. Rimpels, verval – en plotseling voel je je minder waard.
• Bezittingen: Een groot huis en dure auto bewijzen succes, toch? Tot je ze verliest. Dan stort je zelfbeeld in.
• Geslacht: “Een man huilt niet.” Maar wat is een man? Normen veranderen. Als je jezelf daaraan spiegelt, raak je verward.

Taalkundige valkuil: We zeggen vaak “Ik ben boos”. Maar ben je dat? Of voer je boosheid? Beter: “Ik voel me boos”. Je bent niet je emotie – je ervaart ze.

Wie ben je dan wel?

De oplossing is simpel: je bent een vat vol kwaliteiten en talenten. Vanaf je eerste ademtocht draag je ze in je. Sommige zijn groot, andere klein – maar ze bepalen wie je echte zelf bent.

• Ben je lief, geduldig, ondernemend, grappig, warm? Dat ben je wel.
• Ben je boos, verdrietig, of je beroep? Dat ben je niet. Je ervaart het, of je doet het.

Visualiseer het: Een pasgeboren baby is niet boos of succesvol. Het is puur potentieel. Zo ben jij ook: een bundel mogelijkheden, los van labels.

Conclusie: Vrijheid door te zijn

Wanneer je stopt met identificeren, verdwijnen problemen als sneeuw voor de zon. Je bent niet je baan, je lichaam, of je bezittingen. Je bent meer – en dat is bevrijdend.

Probeer het uit: Stel jezelf voor zonder rollen. Wie blijft er over? Dat is je ware zelf.

Deze tekst is ook te beluisteren als podcast, met passende muziek.