Natuurlijk… uiteraard… dat kan er ook nog wel bij. Ik zit toch al in de hoek waar de klappen vallen. Herken je dat? Zo’n periode waarin alles tegen lijkt te zitten? Waarin de moeilijkheden zich blijven opstapelen? En dat je dan denkt: Waarom? Waarom gebeurt dit? Waarom gaat het leven niet vanzelf, niet van een leien dakje? Wat is het recept voor een makkelijk leven?
Hoe fijn zou het zijn als je nergens meer zorgen over had? Niet over de toekomst, je baan of je relatie. Je partner is altijd lief en begripvol. Je kinderen? Die fietsen moeiteloos door de puberteit heen. Je hebt een warme band met familie, vrienden en kennissen. Ze maken altijd tijd voor je en reageren altijd zo begripvol.
Geen ruzies meer, want je voelt je nooit meer gekwetst. Financieel gaat het je voor de wind. Geen zorgen daar. Je hebt je schaapjes op het droge en mooie projecten en vakanties in het vooruitzicht.
En al die vervelende dingen uit het verleden? Die verbroken relatie, omdat je partner er met een ander vandoor ging? Die vreselijke jeugd? Gepest op school, er nooit echt bij gehoord? Ouders die hun carrière belangrijker vonden dan jij? Dat auto-ongeluk, of die ziekte waar je lang mee hebt geworsteld?
Je herinnert het je vaag. Het voelt alsof het niet meer jouw verhaal is. Alsof het een film is die je ooit zag. Je bent nooit meer onzeker, nooit boos, nooit gekwetst. Kortom: nooit problemen. Altijd happy.
Je voelt ‘m waarschijnlijk al aankomen. Ik steek de draak met je. Maar er zijn écht mensen die dit wensen. En eerlijk? Zo’n leven lijkt me vooral heel saai.
Ho, wacht even. Zei ik nou dat een deel van onze problemen niet echt zijn? Ja, dat zei ik.
Veel van de problemen die we ervaren, zitten in ons hoofd. Denk aan zorgen over de toekomst. Je stelt je bijvoorbeeld voor dat je je baan of partner verliest. Je ziet beelden: hoe je partner met koffers vertrekt, hoe jij achterblijft in dat huis vol herinneringen.
Dat gebeurt niet nu, maar je beleeft het wel zo. En omdat ons brein geen verschil maakt tussen werkelijkheid en verbeelding, voelt het alsof het echt gebeurt. Je ervaart angst, onzekerheid en verdriet — terwijl er in het hier en nu niets aan de hand is.
Hetzelfde geldt voor al je andere zorgen. Over geld, je kinderen, je familiebanden. Alles waar je je druk om maakt, speelt zich af in de toekomst. En die toekomst… bestaat niet. Je maakt je dus zorgen over iets dat er nog helemaal niet is. Hoe onzinnig is dat? Maar je beleeft het alsof het nu gebeurt.
Ook je verleden speelt zich alleen nog af in je hoofd. Je jeugd, het gepest, de ziekte of het ongeluk: het zijn herinneringen. En die herinneringen zijn niet eens meer zuiver. Elke keer dat je eraan denkt, verander je er iets aan. Maar je brein maakt er toch weer gevoelens bij. Want voor je brein is het echt. Alsof het nu gebeurt.
Kortom: een groot deel van onze problemen gaan over het verleden of de toekomst. Maar ze worden nu beleefd. In ons hoofd.
Zijn er dan geen echte problemen in het hier en nu? Natuurlijk wel. Maar als jij gelooft dat het leven makkelijk of eerlijk hoort te zijn, maak je het jezelf onnodig zwaar. Dan voel je je vaak gefrustreerd, boos of wanhopig. Want het leven is niet eerlijk. En het is ook niet bedoeld om makkelijk te zijn.
Wie een leven zonder problemen wil, heeft — zoals ik weleens zeg — de wens van een dode.
Wij mensen groeien door de problemen die op ons pad komen. Als je partner je verlaat of je je baan verliest, en je ondergaat dat — zonder verzet — dan leer je daarvan. Je leert om te rouwen, om te reflecteren, om verantwoordelijkheid te nemen voor jouw aandeel.
En als je leert, dan groei je. Je handelt met meer kracht, meer weerbaarheid. Misschien voorkom je de volgende keer dat je je baan of partner verliest. En als het toch gebeurt, dan weet je wat je te doen staat. Je bent er al eens doorheen gegaan.
Het is net als leren fietsen. In het begin viel je om de haverklap. Nu fiets je moeiteloos tien kilometer. En als je een keer valt, weet je hoe je opstaat en weer verder gaat. Je hebt het vaak genoeg geoefend.
Misschien vraag je je nu af: Wat is dan het recept voor een makkelijk leven?
Heel simpel:
Dan zul je leren. En groeien.
Deze tekst is ook te beluisteren als podcast, met toepasselijke muziek.